İşleme veya metal kesme, istenen şekli, boyutu ve yüzey bitişini elde etmek için önceden oluşturulmuş bir parçadan fazla malzemenin kademeli olarak çıkarıldığı imalat süreçlerinden biridir. Bu, temelde boyutsal doğruluk ve tolerans düzeyini arttırmak için kullanılan bir çıkarmalı imalat sürecidir. Farklı malzeme çıkarma hızı (MRR), işleme doğruluğu, özellik boyutu, uygulanabilir özellik, uygulanabilir malzeme, işleme maliyeti gibi farklı yeteneklere sahip çeşitli işleme yöntemleri mevcuttur. Çeşitli malzemeleri verimli ve ekonomik bir şekilde işlemek için. Bu süreçler genellikle üç grupta toplanabilir:
- Geleneksel İşleme
- Aşındırıcı Kesme
- Geleneksel Olmayan İşleme Süreçleri
Geleneksel işleme süreçleri, bir kama şeklindeki kesici takımı (veya freze) kullanarak iş parçasından fazla malzemeyi talaş olarak çıkararak kademeli bir eksiltme sürecidir. Bu tür süreçler, tornalama, diş açma, yüzey işleme, delme, delik genişletme, frezeleme, şekillendirme vb. içerir. Eskiden metal kesiciler yaygındı, ancak şimdi birçok metal olmayan kesici kolayca bulunabilmektedir.
Bir kesicinin işlevi, önünde bulunan bir malzeme tabakasını sıkıştırmak ve onu yavaşça kesmek suretiyle malzeme çıkarmaktır. Genellikle iş parçası ve kesici, ilgili makine aracına sıkı bir şekilde monte edilir ve malzeme çıkarmayı kolaylaştırmak için gerekli göreceli hızlar (kesme hızı, ilerleme hızı ve kesme derinliği) üzerlerine verilir. Her işleme operasyonu belirli bir tür kesici kullanılarak gerçekleştirilir. Ancak, belirli bir kesiciye ait birçok özellik belli bir sınırlar içinde değişebilir. Kesicilerin belirli bir geometri ve malzemesi olmalıdır.
Aşındırıcı kesme işlemleri de benzer görevi yerine getirir. Yani malzemeyi talaşlar halinde çıkarmak; ancak burada metalik bir kesici bulunmamaktadır. Aşındırıcı kesiciler, temel olarak refrakter seramik malzemelerden, özellikle aşındırıcılardan yapılır. Bu küçük, keskin aşındırıcılar aslında iş parçasından malzemeyi çıkarır. Bu tür bir kesicinin tamamı belirli özelliklere sahip olsa da, aşındırıcıların geometrisi rastgeledir.
Tipik örnekler arasında taşlama, honlama, zımpara gibi işlemler bulunmaktadır. Tüm bu süreçler, büyük ölçüde malzeme çıkarmak yerine işleme işlemleri için uygundur. Taşlama, aşındırıcılarla yapılmış bir silindirik tekerlek, yani taşlama tekerleği kullanır. Taşlama tekerleğinin aşındırıcı malzemesi, boyutu, bağlayıcı malzemesi ve diğer ilgili parametreleri önceden belirlenmektedir. Ayrıca belirtmekte fayda vardır ki; aşındırıcıların geometrisi tanımlanmamaktadır.
-
Tek Nokta ve Çok Noktalı Kesici
Bir kesici takım, kesici gövdesi içinde bir veya daha fazla etkin kesici kenara sahip olabilir. Tek nokta kesici takım, sadece bir ana kesici kenara sahip olan ve malzeme çıkarma işleminde aynı anda yer alan bir kesici takımdır. Birden fazla kesici kenarın aynı anda kesme işlemine katıldığı durumda, bu kesici takım çok noktalı kesici olarak adlandırılır.
Tek nokta kesici takım daha ucuz ve kolay üretilebilir, ancak yüksek talaş kaldırma yükünü kaldıramaz ve bu nedenle işlem verimliliği azalır. Tornalama, şekillendirme, delme, düzeltme kesme vb. tek nokta kesici takım kullanırken, frezeleme, delme, delik genişletme, kılavuzlama, diş açma, taşlama vb. çok noktalı kesici takım kullanır. Bu nedenle, bir kesici takım tek nokta veya çok noktalı olabilir; ancak taşlama tekerleği her zaman çok noktalı kesici olarak kabul edilir.
Kesici takımlar karbon çeliği, yüksek hız çeliği (HSS), tungsten karbür, seramik, elmas, kübik bor nitrit (cBN) vb. gibi çeşitli malzemelerden yapılabilir. Farklı malzemeler farklı özelliklere sahiptir ve bu nedenle genellikle iş malzemesine, işleme sürecine ve diğer ilgili parametrelere göre uyumlu bir malzeme seçilir, böylece en iyi performans elde edilir.
Taşlama tekerleği alüminyum oksit, silika ve elmas gibi aşındırıcılardan yapılır. Bu tür aşındırıcı taneler, reçine, metal vb. gibi başka yumuşak veya sert bir bağlayıcı içinde birleştirilir. Malzeme çıkarma yalnızca aşındırıcı tanecikleri tarafından gerçekleştirilir; ancak tekerleğin çevresindeki tüm taneciklerin yalnızca birkaçı (tekerleğin dış yüzeyinde bulunanların yaklaşık %1'i) bir seferde malzeme kesme işlemini gerçekleştirir.
Geometri, yönlendirme ve malzeme, her tür işlemenin genel işleme performansını yönlendiren üç önemli parametredir. Kesici takımın iyi tanımlı bir geometriye sahip olması gerekmektedir. Geometrik özellikler arasında kesme açıları, boşaltma açıları, uç yarıçapları vb. yer almaktadır. Taşlama tekerleği genellikle belirli bir spesifikasyona sahiptir. Ancak aşındırıcıların belirli bir geometrisi yoktur. Çeşitli takım açıları rastgeledir ve aşındırıcılar arasında büyük farklılıklar gösterir. Bu şekilde rastgele olan geometri, bazen işleme performansını etkilemektedir (Örn: kuvvet ve sıcaklık artışı gibi).
*Bu bilgiler genel bilgiler olup ticari ve üretim süreçlerinizde mühendisleriniz ile birlikte taleplerinize en uygun seçimi yapmanızı öneririz.*
İlginizi Çekebilecek Blog Yazılarımız ;